تأثیر ترجمۀ نظریه های ماکس وبر بر دیدگاه مورخان ایرانی

Authors

حمید کرمی پور

abstract

ماکس وبر، یکی از مهم ترین جامعه شناسانی است که تأثیرات زیادی بر محققان رشته های مختلف علوم اجتماعی داشته است. مورخان نیز هم از جنبۀ روش شناسی و هم تبیین رویدادهای تاریخی، از اندیشه های وی تأثیر پذیرفته اند؛ و با ترجمه آثار وبر به زبان فارسی، دامنۀ این تأثیرپذیری افزایش یافت. آن دسته از مورخانی که به تبیین وقایع تاریخی به خصوص تاریخ معاصر روی آورده اند، با واژه هایی ازقبیل «تفهم»، «مشروعیت»، «عقلانیت» و نظایر آن که وبر وارد مطالعات جامعه شناسی کرد، ارتباط دایمی دارند. میزان اثرپذیری درزمینۀ مباحثی ازقبیل «منشأ و کارکرد دولت» و نیز موضوع انقلاب، وسیع تر از مباحث دیگر است. در این مقاله، با رویکردی تحلیلی، ابعاد این تأثیرپذیری به طور دقیق و مستند دربارۀ این دو مفهوم بررسی می شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر ترجمۀ نظریه‌های ماکس وبر بر دیدگاه مورخان ایرانی

ماکس وبر، یکی از مهم‌ترین جامعه‌شناسانی است که تأثیرات زیادی بر محققان رشته‌های مختلف علوم اجتماعی داشته است. مورخان نیز هم از جنبۀ روش‌شناسی و هم تبیین رویدادهای تاریخی، از اندیشه‌های وی تأثیر پذیرفته‌اند؛ و با ترجمه آثار وبر به زبان فارسی، دامنۀ این تأثیرپذیری افزایش یافت. آن دسته از مورخانی که به تبیین وقایع تاریخی به‌خصوص تاریخ معاصر روی آورده‌اند، با واژه‌هایی ازقبیل «تفهم»، «مشروعیت»،‌ «ع...

full text

حاکمیت خلافت عباسی بر مبنای نظریه اقتدار سنتی ماکس وبر

ساختار سیاسی، اداری، قضایی و نظامی خلافت پانصد ساله عباسی از جهات گوناگون قابل بررسی است. زمانی که عباسیان قدرت را به دست گرفتند، حاکمیت پاتریمونیال عباسی شکل گرفت. با تثبیت قدرت سیاسی و گسترش ساختار اداری و نظامی خلافت، دولت ویژگی نظام پاتریمونیال ـ بوروکراتیک یافت. پس از گذشت یک سده از عمر حکومت، به تدریج شاهد استقلال والیان، افول اقتدار خلیفه و ضعف تشکیلات اداری و سیطره نظامیان هستیم. خلیفه ...

full text

نگرشی انتقادی به نظریه «سلوله کانیسمانی» ماکس وبر

مردمان شهر – دولت های گونه گون، چون از ستم خداوندان زمینی به جان آمدند، به پندار خدای آسمانی پناه بردند تا شاید به یمن بندگی او بند از بردگی این ناخدایان بگسلند و جان و مال و ایل و عیال خود را از خدنگ و نیرنگ آنان برهانند. ولی هنوز پاسی از ابداع این مفر یا ملجاء نگذشته بود که خدایگان زمینی ادعا کردند که نظر کرده، خدا گزیده، خدازاده، خدا سایه یا به طور خلاصه نماینده خدا بر روی زمین هستند و از حق...

full text

حاکمیت خلافت عباسی بر مبنای نظریه اقتدار سنتی ماکس وبر

ساختار سیاسی، اداری، قضایی و نظامی خلافت پانصد ساله عباسی از جهات گوناگون قابل بررسی است. زمانی که عباسیان قدرت را به دست گرفتند، حاکمیت پاتریمونیال عباسی شکل گرفت. با تثبیت قدرت سیاسی و گسترش ساختار اداری و نظامی خلافت، دولت ویژگی نظام پاتریمونیال ـ بوروکراتیک یافت. پس از گذشت یک سده از عمر حکومت، به تدریج شاهد استقلال والیان، افول اقتدار خلیفه و ضعف تشکیلات اداری و سیطره نظامیان هستیم. خلیفه ...

full text

مشروعیت حکومت از دیدگاه اسلام و ماکس وبر

یک نظام حکومتی بر بستر باورها و زمینه های ذهنی حکومت شوندگان شکل می گیرد. شکل گیری یک حکومت، تشکیل معداله است که طرفین آن را حکومت کنندگان و حکومت شوندگان تشکیل می دهند. در این رابطه، حکومت نیاز به اعمال قدرت و اراده برای رسیدن به اهداف خود دارد. فرامین و نواحی حکومت زمانی از طرف مردم (حکومت شوندگان) پذیرفته می شود که آ نها به حقانیت یک نظام حکومتی باور داشته و اطاعت از آ ن را بر خود لازم ببینن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش نامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی

Publisher: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و شورای بررسی متون

ISSN 2383-1294

volume 11

issue 22 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023